Zgodnie z analizą przygotowaną przez CBRE aktualną podaż polskich parków handlowych szacuje się na ok. 1,97 mln mkw. GLA, z czego zdecydowana większość (ok. 1,43 mln mkw. GLA) powstała w ciągu ostatnich 10 lat, a w samym tylko 2020 r. rynek powiększył się̨ o ponad 200 000 mkw. GLA. Oznacza to, że udział parków handlowych wśród tradycyjnych centrów handlowych i wyprzedażowych wynosi 15 proc. Zdaniem ekspertów CBRE można już przewidzieć, że do 2030 r. parki handlowe mogą stanowić 28 proc. całej przestrzeni zakupowej w Polsce.
Całkowita powierzchnia handlowa w Polsce obejmuje obecnie niemal 12,8 mln mkw. Centra handlowe stanowią 83 proc. całej puli. Gonią je parki handlowe zajmujące drugie miejsce z udziałem 15 proc. (na przestrzeni 1,97 mln mkw.). Udział centrów wyprzedażowych typu outlet szacuje się natomiast obecnie na 2 proc.
Istniejący w Polsce od 30 lat rynek nowoczesnych powierzchni handlowych znacznie ewoluował pod względem wybieranych pod obiekty handlowe lokalizacji oraz ich formatów. Na początku lat 90. XX w. powszechny był model opierający działanie centrum handlowego – zwykle stawianego w dużych miastach – na hipermarkecie spożywczym, który zajmował ok. 70 proc. powierzchni budynku, a mniejsze sklepy były jedynie dodatkiem. Ich ofertę uzupełniały pierwsze wielkoformatowe parki handlowe, zwykle powstające na obrzeżach miast.
Format przestrzeni handlowych na miarę nowych potrzeb klientów
Z biegiem czasu duże przestrzenie handlowe zaczęły pojawiać się również w mniejszych miastach, swoim rozmiarem i doborem oferty handlowej odpowiadając jednak potrzebom mieszkańców nie tylko mniejszych, ale i dużych aglomeracji i proponując podstawową ofertę handlową na niewielkiej powierzchni. Coraz częściej zaczęły więc pojawiać się w polskich miastach, a ich udział w podaży zwiększył się na przestrzeni ostatnich 20 lat z ok. 6 proc. odnotowanych w 2000 r. do 15 proc. w 2020 r.
W 2000 r. nowoczesna powierzchnia handlowa działała głównie na terenie aglomeracji (78 proc. ówczesnej podaży). W 2010 r. podaż spadła do 61 proc. całkowitej powierzchni. W ubiegłym roku było to jeszcze mniej, bo 55 proc. Tymczasem w ciągu tych 20 lat udział podaży w małych i średnich miastach niemal się potroił.
– Wkrótce rynek zasili 170 tys. mkw. nowej powierzchni w formacie parków handlowych. Z tego zdecydowana większość, bo 80 proc. powstanie właśnie w małych miastach, których liczba mieszkańców nie przekracza 100 tys. – zapowiada Piotr Karpiński, szef działu zarządzania nieruchomościami w CBRE.
Zakupy w pobliżu domu popularniejsze w czasie pandemii
Pozycję parków handlowych w ostatnim roku szczególnie wzmocniła pandemia koronawirusa. Ich lokalny charakter i łatwa dostępność stały się ważnym atutem w oczach okolicznych mieszkańców, którzy większość czasu zaczęli spędzać w domach, zakupy robiąc w okolicznych sklepach lub przez Internet.
– W ostatnich latach obserwowaliśmy wzrost znaczenia parków handlowych jako produktu inwestycyjnego. Liczba transakcji stopniowo rosła, a niektórzy inwestorzy zaczęli się specjalizować wyłącznie w tym formacie. Pandemia Covid-19 wzmocniła pozycję parków handlowych. Zainteresowanie inwestorów tym formatem, szczególnie obiektami z operatorem spożywczym, przybrało na sile. Spodziewamy się, że trend będzie kontynuowany w kolejnych latach. Stopy kapitalizacji dla dobrze skomercjalizowanych parków handlowych wynoszą najczęściej od ok. 8 proc. do nieco powyżej 9 proc. W dużych ośrodkach miejskich mogą osiągać poziom poniżej 8 proc. – przewiduje Piotr Karpiński.
