Głównym punktem konferencji odbywającej się w krakowskim magistracie było wystąpienie ministra transportu i budownictwa, Jerzego Polaczka. Szef resortu przedstawił program rządu dotyczący infrastruktury drogowej i budownictwa mieszkaniowego.
Swoje wystąpienie minister rozpoczął od zagadnień związanych z infrastrukturą komunikacyjną. Mówił m.in. o raporcie Najwyższej Izby Kontroli dotyczącym oceny stanu dróg i całości infrastruktury komunikacyjnej w Polsce. Wspomniał też o środkach przekazywanych przez państwo na inwestycje drogowe oraz o możliwościach pozyskiwania środków pozabudżetowych – emisji obligacji oraz o funduszach unijnych. Wśród deklaracji złożonych przez ministra Polaczka znalazło się zapewnienie, że jego resort dopilnuje, by dostępne środki finansowe były w pełni wykorzystane. Nawiązał on w ten sposób do sytuacji z 2004 roku, kiedy to blisko 1,5 mld zł ze środków przeznaczonych na inwestycje drogowe nie zostało wykorzystanych.
Mniej konkretów można było usłyszeć, gdy minister mówił na temat budownictwa mieszkaniowego. Szef resortu przedstawił zarysy nowych rozporządzeń, nad którymi pracuje obecnie ministerstwo transportu i budownictwa. Mówił m.in. o projekcie zmian w ustawach, mających wesprzeć budownictwo społeczne, o projekcie ustawy o rachunkach powierniczych (ma on być przekazany pod obrady w najbliższych miesiącach) oraz o planach przeniesienia środków z funduszy hipotecznych i dofinansowania nimi programu wsparcia budownictwa mieszkaniowego. Jednocześnie przyznał, że system wspierania budownictwa ma ewidentną lukę, gdyż obecnie to nabywcy nieruchomości pokrywają większość kosztów związanych z uzbrojeniem terenu.
Przy rozmowach na temat budownictwa musiała powrócić kwestia planów miejscowych. Minister przyznał, że ustawa o zagospodarowaniu przestrzennym w dalszym ciągu (pomimo wprowadzanych do niej zmian) nie spełnia swojej funkcji. Jego zdaniem należy się skupić na pokonaniu ograniczeń, zwłaszcza wobec rozwiązań planistycznych zawartych w ustawach o planach miejscowych. W tym miejscu szef resortu budownictwa wspomniał również o ustawie o ochronie środowiska, która – jak przyznał – bardzo często, w znacznym stopniu opóźnia realizację inwestycji drogowych czy mieszkaniowych.
Zapytany o plany resortu dotyczące budownictwa mieszkaniowego na najbliższy rok minister wspomniał o dwóch ustawach, nad których projektami pracują ministerialni urzędnicy. Pierwszy, to propozycja ustawy mającej ułatwić zaciąganie kredytów osobom o stałych lecz umiarkowanych dochodach. Pomoc państwa polegałaby m.in. na zabezpieczeniach udzielanych przy spłacie odsetek od kredytu. Ponadto według zapewnień ministra Polaczka na przełomie III i IV kwartału br. ma zostać przedstawiony projekt nowego Prawa Budowlanego.
Drugą część konferencji poświęconą budownictwu komunalnemu i własnościowemu w Polsce i Unii Europejskie rozpoczęło wystąpienie Wiesława Misztala, wiceprzewodniczącego Rady Miasta Krakowa dotyczące przede wszystkim metod wspierania lokalnej polityki mieszkaniowej. Radny podkreślił, że konieczne są radykalne zmiany – przed wszystkim prawa budowlanego oraz ustawy o TBS-ach. Obecnie samorządy mogą budować mieszkania socjalne za pośrednictwem TBS-ów – zaznaczył – jednakże w budżecie nie ma pieniędzy na dofinansowywanie tych inwestycji. Wiesław Misztal mówił również o konieczności zamieszczenia w tej ustawie zapisu umożliwiającego przeniesienie prawa własności do takiego lokalu na najemcę, który spłacił całość kredytu i należności w TBS.
Kolejnym prelegentem był Tytus Misiak, prezes Stowarzyszenia Budowniczych Domów i Mieszkań. Mówił on na temat mieszkań własnościowych w Krakowie. Firmy deweloperskie – jak podkreślał – oddają do użytku co czwarte przekazywane mieszkanie (na pierwszym miejscu znajduje się budownictwo jednorodzinne). Dla tego sektora budownictwa największym problemem jest brak planów miejscowych. Najgorzej jest wtedy – mówił szef SBDiM – gdy planowanie przestrzenne podporządkowane jest budżetom. Prezes Misiak nawiązał też do kwestii „wuzetek” oraz pozwoleń na budowę, ubolewając, że procedury decyzyjne związane z nimi w dalszym ciągu trwają minimum rok, czyli zdecydowanie za długo. Odniósł się również do projektu ustawy o rachunku powierniczym. Zdaniem prezesa SBDiM, jeśli ustawa wejdzie w życie w takim kształcie, w jakim omawiał go minister, może być niebezpieczna dla deweloperów, gdyż zmuszałaby firmy budowlane do współpracy z bankami. Obecnie deweloper może, jeśli ma taką możliwość, korzystać wyłącznie z własnych środków powierniczych.
Jako ostatni zabrał głos Jacek Michalski, były prezes Zarządu Głównego Polskiego Stowarzyszenia Budowniczych Domów. Jego wystąpienie dotyczyło kwestii mieszkań socjalnych w Unii Europejskiej. Jacek Michalski przedstawił przykłady rozwiązań, stosowanych w Wielkiej Brytanii i Francji i zapewnił, że większość tych rozwiązań można by z powodzeniem przenieść na grunt polski. Tym bardziej, że w Polsce nie ma żadnego programu wsparcia budownictwa mieszkaniowego. Dopóki taki program nie powstanie, nie ma szans na poprawę sytuacji.
Joanna Geisler
