Uprawnienia i licencje zawodowe w dziedzinie gospodarowania nieruchomościami

Rozporządzenie wskazuje, że organizatorem praktyki zawodowej są związki stowarzyszeń rzeczoznawców majątkowych, pośredników w obrocie nieruchomościami i zarządców nieruchomości. Aktualnie zarejestrowane są następujące związki stowarzyszeń:

1. Polska Federacja Stowarzyszeń Rzeczoznawców Majątkowych ul. Nowogrodzka 50/430, 00-695 Warszawa, tel. 022/627-07-17, zrzeszająca lokalne stowarzyszenia rzeczoznawców majątkowych,
2. Polska Federacja Rynku Nieruchomości ul. Śliska 52, 00-826 Warszawa, tel. 022/825-39-56, zrzeszająca lokalne stowarzyszenia pośredników w obrocie nieruchomościami i zarządców nieruchomości,
3. Polska Federacja Stowarzyszeń Zarządców Nieruchomości ul. Nowogrodzka 49/IVp 00-695 Warszawa, tel. 022/522-84-03, zrzeszająca lokalne stowarzyszenia zarządców nieruchomości,
4. Polska Federacja Organizacji Administratorów i Zarządców Nieruchomości ul. Beniowskiego 84 B, 80-355 Gdańsk, tel. 58 558-45-21 (do 25), zrzeszająca lokalne stowarzyszenia zarządców nieruchomości,
5. Polska Federacja Zarządców Nieruchomości Al. Jana Pawła II 11, 00-828 Warszawa, tel. 022/652-91-23, zrzeszająca lokalne stowarzyszenia zarządców nieruchomości.

Wniosek o odbycie praktyki zawodowej i wydanie dziennika praktyki zawodowej kandydat składa do organizatora praktyki, tj. do jednej z w/w. Federacji.

Praktyki zawodowe mogą być prowadzone przez:

1. osoby uprawnione, tj. osoby fizyczne posiadające uprawnienia zawodowe w zakresie szacowania nieruchomości albo licencje zawodowe pośrednika w obrocie nieruchomościami lub zarządcy nieruchomości, jeżeli osoby te wykonują działalność zawodową w zakresie:
1. rzeczoznawstwa majątkowego – nieprzerwanie przez okres przynajmniej pięciu lat poprzedzających organizację praktyki zawodowej;
2. pośrednictwa w obrocie nieruchomościami – nieprzerwanie przez okres przynajmniej trzech lat poprzedzających organizację praktyki zawodowej;
3. zarządzania nieruchomościami – nieprzerwanie przez okres przynajmniej trzech lat poprzedzających organizację praktyki zawodowej;
2. organizacje zawodowe rzeczoznawców majątkowych, pośredników w obrocie nieruchomościami lub zarządców nieruchomości – pod warunkiem, że czynności w ramach praktyki zawodowej kandydat będzie wykonywał pod kierunkiem osoby uprawnionej spełniającej wymagania określone w pkt 1;
3. przedsiębiorców prowadzących działalność odpowiednio w zakresie szacowania nieruchomości albo pośrednictwa w obrocie nieruchomościami lub zarządzania nieruchomościami, pod warunkiem, że czynności w ramach praktyki zawodowej kandydat będzie wykonywał pod kierunkiem osoby spełniającej wymagania określone w pkt 1.

Jednocześnie praktykę zawodową może odbywać u osoby uprawnionej albo pod jej kierunkiem nie więcej niż pięciu kandydatów. Organizatorzy praktyki zawodowej mają obowiązek prowadzenia listy osób, organizacji zawodowych i przedsiębiorców, którzy spełniają warunki uprawniające do prowadzenia praktyki zawodowej. Listy te powinny być dostępne dla kandydatów, którzy zamierzają rozpocząć praktykę zawodową. Kandydaci wnioskujący o odbycie praktyki zawodowej i o wydanie dziennika praktyki zawodowej wskazują prowadzącego praktykę lub zwracają się o wyznaczeni prowadzącego praktykę spośród osób umieszczonych na ww. liście. Jeżeli wskazana przez kandydata osoba nie została umieszczona na ww. liście, kandydat powinien dołączyć do wniosku o odbycie praktyki zawodowej dokumenty potwierdzające, że osoba ta spełnia kryteria uprawniające do prowadzenia praktyki zawodowej, oraz wyraziła zgodę na prowadzenie praktyki zawodowej. Na podstawie dokumentów przekazanych przez kandydata organizator dokona wpisu tej osoby na listę prowadzących praktykę zawodową.

Rozporządzenie ustala także nowy wzór dziennika praktyki zawodowej. Jednocześnie rozporządzenie przesądziło, że koszt wydania dziennika praktyki zawodowej, obejmujący koszty druku dziennika, koszty prowadzenia rejestru wydanych dzienników praktyki zawodowej oraz koszty prowadzenia listy osób uprawnionych do prowadzenia praktyki zawodowej nie może być wyższy niż 100 zł. Kwota ta, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 5 lipca 2001 r. o cenach (Dz. U. Nr 97, poz. 1050 z późn. zm.), jest kwotą brutto, tj. kwotą obejmującą również podatek od towarów i usług. W przypadku kandydatów, którzy rozpoczęli praktyki zawodowe przed dniem 22 września 2004 r., udokumentowanie odbycia praktyki zawodowej następuje w dzienniku praktyki zawodowej, wg wzoru ustalonego w przepisach obowiązujących przed tym dniem.

Postępowanie kwalifikacyjne

Terminy i miejsca, w których będą przeprowadzane postępowania kwalifikacyjne wyznaczy przewodniczący Państwowej Komisji Kwalifikacyjnej. Informacje te zostaną ogłoszone w dzienniku urzędowym Ministra Infrastruktury oraz na stronach internetowych Ministerstwa Infrastruktury. Kandydaci zamierzający przystąpić do postępowania kwalifikacyjnego powinni wybrać jeden z ogłoszonych terminów i złożyć wniosek o dopuszczenie do postępowania kwalifikacyjnego co najmniej na 30 dni przed wybranym terminem postępowania kwalifikacyjnego. Formularze wniosków o dopuszczenie do postępowania kwalifikacyjnego dla poszczególnych zawodów znajdują się poniżej oraz na podstronie Departamentu Regulacji Rynku Nieruchomości, skąd można je wydrukować. Wnioski zostały skonstruowane w sposób ułatwiający kandydatowi zgromadzenie i przesłanie niezbędnych dokumentów warunkujących dopuszczenie do postępowania kwalifikacyjnego. Wniosek o dopuszczenie do postępowania kwalifikacyjnego składa się w Ministerstwie Infrastruktury. Do wniosku należy dołączyć następujące dokumenty:

1. oświadczenie o posiadaniu pełnej zdolności do czynności prawnej;
2. oświadczenie o niekaralności za przestępstwa, o których mowa odpowiednio w art. 177 ust. 1 pkt 2, art. 182 ust. 1 pkt 2 oraz art. 187 ust. 1 pkt 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami;
3. dyplom potwierdzający posiadanie wyższego wykształcenia;
4. dyplom lub świadectwo ukończenia studiów podyplomowych odpowiednio w zakresie wyceny nieruchomości, pośrednictwa w obrocie nieruchomościami lub zarządzania nieruchomościami;
5. dziennik praktyki zawodowej oraz odpowiednio: operaty szacunkowe, 3 opisy transakcji lub wybrany przez kandydata 1 plan zarządzania nieruchomością;
6. inne dokumenty mogące mieć wpływ na ocenę kwalifikacji kandydata;
7. dokumenty potwierdzające biegłą znajomość języka polskiego – w przypadku osób nie posiadających obywatelstwa polskiego;
8. dwie fotografie kandydata;
9. dowód wniesienia opłaty egzaminacyjnej za etap wstępny postępowania kwalifikacyjnego w wysokości określonej w odrębnym rozporządzeniu Ministra Infrastruktury.

Kopie dokumentów potwierdzających spełnienie warunków, o których mowa w art. 177 ust. 1 pkt 1-5, art. 182 ust. 1 pkt 1-5 oraz art. 187 ust. 1 pkt 1-5 ustawy o gospodarce nieruchomościami, innych dokumentów mających wpływ na ocenę kwalifikacji kandydata, a także dokumentów potwierdzających biegłą znajomość języka polskiego, mogą być przyjęte, jeżeli zostały uwierzytelnione przez notariusza. Kandydaci na pośredników w obrocie nieruchomościami i zarządców nieruchomości z wykształceniem średnim, zamiast dokumentów wymienionych w pkt 3 i 4, do wniosku dołączają świadectwo potwierdzające posiadanie wykształcenia średniego oraz świadectwo lub dyplom ukończenia kursu specjalistycznego, którego program został uzgodniony z Ministrem Infrastruktury. Natomiast osoby, które przed dniem 31 grudnia 2001 r. prowadziły bez licencji zawodowej działalność zawodową w zakresie pośrednictwa w obrocie nieruchomościami lub zarządzania nieruchomościami do ww. wniosku nie dołączają dziennika praktyki zawodowej tylko wszelkie dokumenty potwierdzające prowadzenie ww. działalności, np. wykonane w tym czasie plany zarządzania nieruchomością, zawarte umowy o pośrednictwo, wypisy z właściwych rejestrów (zaświadczenia o wpisie prowadzonej działalności gospodarczej), odpowiednio do formy prowadzenia tej działalności.

Wnioski o dopuszczenie do postępowania kwalifikacyjnego złożone i nierozpatrzone przed 22 września 2004 r. będą rozpatrzone w pierwszym terminie postępowania kwalifikacyjnego ogłoszonym przez przewodniczącego Komisji. Wnioski te muszą być kompletne w rozumieniu przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 17 lutego 2005 r. Dlatego bardzo ważne jest, aby osoby te ponownie sprawdziły złożone dokumenty w zakresie ich kompletności i zgodności z przepisami, a następnie przesłały kompletne dokumenty do Ministerstwa Infrastruktury. Wskazane byłoby, aby osoby te uzupełniły złożone już wnioski o aktualne oświadczenia o niekaralności. Osoby, które złożyły wnioski o dopuszczenie do postępowania kwalifikacyjnego przed dniem 22 września 2004 r., a które nie będą chciały przystąpić do postępowania kwalifikacyjnego w pierwszym terminie, będą mogły wystąpić do Ministra Infrastruktury, najpóźniej na 14 dni przed wyznaczonym terminem, o przeprowadzenie postępowania kwalifikacyjnego w innym, wskazanym przez nie terminie.

Postępowanie kwalifikacyjne dzieli się na dwa etapy: etap wstępny i egzamin, który obejmuje część pisemną (test) oraz część ustną. Etap wstępny odbywa się bez udziału kandydata i polega na badaniu dokumentów złożonych przez kandydata przez Komisję w celu ustalenia, czy kandydat spełnia warunki dopuszczenia do egzaminu. W przypadku niespełnienia warunków, np. gdy okres odbywania przez kandydata praktyki zawodowej był krótszy niż wymagany przepisami, kandydat nie może być dopuszczony do egzaminu i postępowanie to kończy się wynikiem negatywnym, co stanowi podstawę do wydania decyzji przez Ministra Infrastruktury o odmowie nadania uprawnień zawodowych lub licencji zawodowej. O dopuszczeniu do egzaminu Minister Infrastruktury powiadamia kandydatów. W tym przypadku kandydat winien uiścić opłatę egzaminacyjną w wysokości i terminie określonych w odrębnym rozporządzeniu Ministra Infrastruktury.

W drugim etapie postępowania kwalifikacyjnego przeprowadzany jest egzamin, obejmujący część pisemną (test) i ustną, w trakcie którego Komisja sprawdza przygotowanie teoretyczne i praktyczne kandydata do wykonywania działalności zawodowej. Część pisemna egzaminu polega na rozwiązaniu testu wielokrotnego wyboru, a w przypadku kandydatów na rzeczoznawców majątkowych – również na rozwiązaniu zadania praktycznego. Do części ustnej dopuszczani są kandydaci, którzy uzyskali z części pisemnej co najmniej 70 pkt, a w przypadku rzeczoznawców majątkowych – kandydaci, którzy z testu uzyskali co najmniej 65 pkt, oraz za zadanie praktyczne co najmniej 5 pkt. Gdy liczba punków uzyskana z części pisemnej jest niższa niż wskazana powyżej, część pisemną egzaminu uważa się za zakończoną wynikiem negatywnym, co stanowi podstawę do wydania decyzji Ministra Infrastruktury o odmowie nadania uprawnień lub licencji zawodowych. Część ustna egzaminu polega na obronie odpowiednio 3 operatów szacunkowych, 3 opisów transakcji lub 1 planu zarządzania nieruchomością. Część ustną egzaminu uznaje się za zakończoną wynikiem pozytywnym, jeżeli kandydat uzyskał minimum 60% punktów z ogólnej liczby punktów możliwych do uzyskania na postawione pytania. W razie zakończenia części ustnej egzaminu wynikiem negatywnym postępowanie kwalifikacyjne uznaje się za zakończone wynikiem negatywnym, co stanowi podstawę do wydania decyzji przez Ministra Infrastruktury o odmowie nadania uprawnień lub licencji zawodowych. Kandydat, który zakończył część ustną egzaminu wynikiem negatywnym, może, przed upływem dwunastu miesięcy od dnia zakończenia części ustnej egzaminu wynikiem negatywnym, złożyć wniosek o ponowne przystąpienie do części ustnej egzaminu.