Droga konieczna uzasadnia rozbiórkę nieruchomości

Sąd Najwyższy odniósł się do kwestii budowy infrastruktury drogowej na terenie sąsiadującym z nieruchomościami, które nie mają dostępu do drogi publicznej, w przypadku gdy zrealizowanie nowej inwestycji wymaga przeprowadzenia wcześniejszej rozbiórki istniejącej zabudowy. Zgodnie z ogłoszonym wyrokiem, poprowadzenie tzw. drogi koniecznej na obszarze zabudowanej działki nie jest działaniem bezprawnym.

Zapytanie skierowane do Sądu Najwyższego przez Sąd Okręgowy w Poznaniu dotyczyło 3 wariantów takiej sytuacji. W pierwszym przywołanym przypadku obiekt gospodarczy został wzniesiony bez uzyskania wymaganego zezwolenia, ale po zakończeniu budowy właściciel otrzymał pozwolenie na użytkowanie. Drugi wariant przedstawia sytuację, gdy inwestor dysponował pozwoleniem na budowę, które zostało jednak wstrzymane po zapoznaniu się przez sąd z treścią wniosku o ustanowienie drogi koniecznej. Wątpliwości dotyczyły także obiektu zrealizowanego na podstawie zgłoszenia zamiaru budowy, bez konieczności uzyskania pozwolenia. We wszystkich wymienionych przypadkach przeprowadzenie rozbiórki było warunkiem zapewnienia mieszkańcom dostępu do infrastruktury drogowej.

Jak czytamy w orzeczeniu Sądu Najwyższego: Jeżeli występują przesłanki przeprowadzenia drogi przewidziane w art. 145 § 2 i 3 k.c., droga konieczna może być przeprowadzona przez nieruchomość sąsiednią także wtedy, gdy istnieje konieczność rozbiórki istniejącego na tej nieruchomości budynku - wzniesionego na podstawie pozwolenia na budowę albo bez takiego pozwolenia, ale którego budowa została zalegalizowana na podstawie art. 49 i nast. ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (jedn. tekst: Dz.U. z 2014 r., poz. 1409 ze zm.). W postanowieniu o ustanowieniu służebności drogi koniecznej sąd może orzec nakazy lub zakazy niezbędne do urządzenia tej drogi.