Blisko rozwiązania problemu wspólnot gruntowych

Komisja Wspólna Rządu i Samorządu Terytorialnego uzgodniła projekt ustawy o zmianie ustawy o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych. Po przyjęciu uwag od przedstawicieli lokalnych samorządów, Związek Miast Polskich skierował dokument do dalszych prac sejmowych. Należy zaznaczyć, że definicja wspólnot gruntowych została po raz pierwszy ujęta w ustawie z dnia 29 czerwca 1963 r. Historycznie tego rodzaju nieruchomości stanowią pozostałość uwłaszczeń włościan dokonywanych w XIX w. Zgodnie z aktualnie obowiązującymi przepisami, wspólnota gruntowa jest szczególnego rodzaju współwłasnością, której wyżej wymieniona ustawa nadała szczególną konstrukcję prawną, odrębną od przepisów o współwłasności zawartych w ustawie – Kodeks cywilny.

Obecnie na obszarze Polski znajduje się ok. 5100 takich nieruchomości o łącznej powierzchni blisko 107 tys. ha, przy czym większość z nich, tj. 3500, nie ma uregulowanego stanu prawnego. Sytuacja ta stwarza problem dla jednostek samorządu terytorialnego, gdyż nie pozwala w sposób jednoznaczny ustalić obowiązku podatkowego dla tego rodzaju gruntów. Nowelizacja ustawy ma na celu wskazanie organu odpowiedzialnego za wyodrębnienie działek należących do wspólnot gruntowych oraz przedstawienie listy uprawnionych do udziału we wspólnocie gruntowej.

W toku dotychczasowych prac nad projektem stwierdzono, że wymienione wyżej kompetencje ma posiadać starosta. W przypadku starań o nabycie nieruchomości stanowiących wspólnoty gruntowe przez gminę lub Skarb Państwa ostateczna decyzja będzie należeć do wojewody. Wydane przez niego pismo w tej sprawie ma stanowić podstawę wpisu w księdze wieczystej. Zgodnie z zapowiedziami rządu, ustawa w zmienionym kształcie zacznie obowiązywać 1 stycznia 2016 r.