Słabe zaangażowanie gmin w politykę mieszkaniową

Ocena obecnej sytuacji w polskim mieszkalnictwie oraz jego rola w dalszym rozwoju gospodarczym i społecznym Polski była głównym celem XIX konferencji „Budowa i utrzymanie domów mieszkalnych”, która odbyła się w Spale. Podczas spotkania podsekretarz stanu Piotr Styczeń przedstawił wyniki przeprowadzonej przez NIK w latach 2004-2006 kontroli. Objęła ona 36 gmin. Opublikowane wyniki jednoznacznie stwierdzały, że gminy wykazywały bardzo słabe zaangażowanie w przygotowanie terenów pod budownictwo mieszkaniowe, a działania dla usprawnienia procesu rozpoczęcia i realizacji inwestycji mieszkaniowych były – zdaniem Izby – niewystarczające. Nie nastąpił istotny wzrost powierzchni gmin objętych miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego, co dodatkowo nie sprzyja zwiększeniu tempa inwestycji mieszkaniowych. Brakowało także strategii rozwoju mieszkalnictwa, a to pociągało za sobą realizowanie w ograniczonym zakresie przedsięwzięć inwestycyjno-budowlanych dotyczących budownictwa mieszkaniowego. W dalszej części raportu NIK stwierdza, że wielokrotnie nie opracowywano wieloletnich programów gospodarowania mieszkaniowym zasobem gmin. Ponadto opracowane programy nie zawierały podstawowych założeń dotyczących sposobu i zasad zarządzania lokalami wchodzącymi w skład mieszkaniowego zasobu gmin.

 

Nieefektywnie zarządzano także mieszkaniowym zasobem gminy poprzez jego systematyczne zmniejszanie. Działanie to nie tylko nie poprawiało, ale wręcz przyczyniało się do pogarszania sytuacji mieszkaniowej społeczności lokalnych. Ostatnim zarzutem było stwierdzenie, że gminy nie sprawowały kontroli nad zarządcami mieszkaniowego zasobu, co powodowało nierzetelne wykonywanie uprawnień i obowiązków związanych z zarządzaniem owymi zasobami. Omawiając zaistniałą sytuację wiceminister Piotr Styczeń stwierdził, że konieczne jest stworzenie takich podstaw prawnych, których celem będzie określenie obowiązków gmin w zakresie realizacji polityki mieszkaniowej. Za celowe uznał zwiększenie udziału środków z budżetu państwa w tworzeniu nowych zasobów komunalnych, o ile rynek najmu lokali mieszkalnych będzie tworzony z udziałem państwa, gmin i podmiotów prywatnych. Zaznaczył, że trzeba zrównoważyć system ochrony praw lokatorów z rynkowym segmentem najmu lokali mieszkalnych. Według ministra należy także pozostawić w sferze mieszkalnictwa różnorodność form działań jako zasadę dającą możliwość zapobiegania kryzysom w budownictwie mieszkaniowym.