Rynek mieszkaniowy: tornado trwa
W wyniku całej serii podwyżek stóp procentowych (w samym tylko 2022 r. było ich siedem) i wejścia w życie tzw. znowelizowanej rekomendacji S, wprowadzonej przez Komisję Nadzoru Finansowego w kwietniu br. doszło do załamania popytu na kredyty hipoteczne. Szacuje się, że zmiany te wyeliminowały z rynku własności nawet 40 proc. potencjalnych nabywców. Osoby, które odeszły z kwitkiem od bankowego okienka przenoszą się na rynek najmu. Tam z kolei muszą rywalizować z uchodźcami z Ukrainy, których liczbę w naszym kraju ocenia się na około 3 miliony. Wskutek nagłego ożywienia popytu na najem, stawki czynszowe w zależności od miasta wzrosły nawet o 30-40 proc.
Dynamicznym zmianom na rynku najmu towarzyszy wysokie zainteresowanie zakupem mieszkań wśród inwestorów indywidualnych. W obliczu prawie 16-proc. inflacji szukają oni na rynku nieruchomości ochrony swoich finansów przed dewaluacją. Deweloperzy oceniają, że ponad 85 proc. mieszkań, których ukończenie zaplanowano na lata 2022-2023, jest już sprzedanych. Duże zainteresowanie naszym rynkiem najmu deklarują również zagraniczne fundusze inwestujące w mieszkania z segmentu PRS.
Deweloperzy nie są w stanie zwiększyć podaży nie tylko ze względu na brak odpowiednich działek. Chodzi także o szybko rosnące koszta generalnego wykonawstwa i surowców budowlanych. Przed 24 lutego 2022 r. ponad 30 proc. stali zbrojeniowej, cementu i kruszyw do produkcji betonu było importowane z terytoriów Rosji, Białorusi i Ukrainy. Firmy wykonawcze domagają się podpisywania umów zawierających klauzule waloryzacyjne, co uniemożliwia deweloperom prognozowanie finalnej rentowności inwestycji. W efekcie wiele projektów jest całkowicie wstrzymywanych. Według danych GUS obecnie rozpoczynanych jest o 24 proc. mniej nowych budów niż 12 miesięcy temu.
Rynek biurowy: czekając na jesień
Jeszcze więcej znaków zapytania towarzyszy aktualnej sytuacji na rynku nieruchomości biurowych. Pandemia covid-19 niemal z dnia na dzień spowodowała przenosiny pracowników całego sektora usług i części produkcji do pracy zdalnej w domu. Okazało się, że wiele firm nie jest w stanie funkcjonować w ten sposób bez większego uszczerbku dla własnej produktywności. Pod koniec 2021 r. pracownicy zaczęli co prawda powracać do biur, ale nie chcą już pracować w 100 proc. tak, jak dawniej. Większość pracodawców deklaruje, że ich firmy będą funkcjonować w trybie hybrydowym, zakładającym pracę z domu przez co najmniej 1-2 dni w tygodniu.
Obawy przed spadkiem popytu na powierzchnie biurowe zmusiły deweloperów do zamrożenia nowych inwestycji. Szacuje się, że w latach 2024-2025 w Warszawie powstanie istotna luka podażowa. W tym czasie zostaną oddane do użytku maksymalnie 2-3 duże obiekty biurowe. Dobra kondycja gospodarki sprawiła jednak, że jak na razie ich obawy okazują się płonne. Całkowity wolumen transakcji najmu zarejestrowanych w drugim kwartale 2022 roku wyniósł ok. 190 tys. m kw., co jest wartością o 24 proc. większą niż w kwartale ubiegłym i o 12 proc. większą niż w analogicznym okresie 2021 roku. Sytuacja jest dynamiczna — powrót najemców może świadczyć o normalizacji sytuacji w branży, jednak wszystko zależy od kolejnych, jesienno-zimowych fal koronawirusa i rozwoju prac nad skutecznym lekiem na covid-19.
Quo vadis polskiego rynku nieruchomości?
Próbę znalezienia odpowiedzi na to niełatwe pytanie podejmą uczestnicy drugiej edycji konferencji PRES – Polish Real Estate Summit, którą firma Nowy Adres organizuje 22-23 listopada w hotelu Nosalowy Dwór Resort & Spa w Zakopanem. Organizator, znany choćby z takich cykli konferencyjnych jak sopockie Forum Rynku Nieruchomości, gwarantuje wysoki poziom merytoryczny. Program konferencji został ułożony tak, aby uwzględniać najbardziej palące problemy rodzimego rynku nieruchomości i oferować ich optymalne rozwiązania.
W listopadzie w Zakopanem pojawi się kilkuset najważniejszych graczy na naszym rynku nieruchomości. Będą to przedstawiciele kadry zarządzającej firm deweloperskich, agencji doradczych, funduszy inwestycyjnych, organizacji branżowych, generalnych wykonawców, kancelarii prawnych, pracowni architektonicznych, producentów materiałów budowlanych, dostarczycieli usług, analityków, dziennikarzy nieruchomościowych i inni.
Dodatkową korzyścią płynącą z uczestnictwa w PRES jest możliwość skorzystania z aplikacji umożliwiającej umawianie spotkań z innymi uczestnikami konferencji w trakcie trwania wydarzenia. To skuteczne narzędzie do nawiązywania nowych kontaktów biznesowych, które nierzadko okazują się wartością samą w sobie.
Równolegle z konferencją PRES, w tym samym miejscu i czasie odbędzie się pierwsza edycja Targów Nieruchomości Inwestycyjnych INRE. To impreza dla wszystkich inwestorów indywidualnych, którzy na rynku nieruchomości poszukują atrakcyjnych opcji inwestycyjnych czy choćby sposobu na ochronę kapitałów własnych przed inflacyjną utratą wartości. W Nosalowym Dworze będą mieli możliwość zapoznania się z propozycjami blisko 30 wystawców, oferujących condo- i aparthotele, domy całoroczne, apartamenty inwestycyjne czy grunty pod zabudowę. Doświadczeni doradcy pomogą ustalić szacunkową opłacalność, ustalić wstępny plan inwestycyjny oraz nawiązać współpracę z odpowiednimi usługodawcami.
PRES Polish Real Estate Summit, 22-23 listopada, Zakopane
Partnerami Merytorycznymi konferencji są firmy Fortech Consulting i Geodetic, Srebrnymi Sponsorami: Equilis i INA Management, Brązowymi Sponsorami: Nieruchomości Orange oraz Olivia Centre, honorowym patronatem PRES 22 objęli: Polski Związek Firm Deweloperskich, Polska Federacja Rynku Nieruchomości, Polskie Stowarzyszenie Budownictwa Ekologicznego PLGBC, Warszawskie oraz Wielkopolskie Stowarzyszenia Pośredników w Obrocie Nieruchomościami. Patronami Medialnymi konferencji są agencja Tauber Promotion, magazyn Investor Real Estate Expert oraz portale kgm.pl, krn.pl, zainwestujwnieruchomosci.pl.
