W odczytach Indeksów Jakości problemy dotyczące spłaty kredytów w wyniku pandemii nie zmaterializowały się, ponieważ wskaźnik ten obejmuje opóźnienia powyżej 90 dni. Część kredytobiorców skorzystała również z odroczenia spłaty rat kredytowych na 3 lub 6 miesięcy. Niektóre z nich się zakończyły, jednak na koniec listopada wakacje kredytowe obejmowały 74,7 tys. rachunków kredytowych na kwotę 4,9 mld złotych.
Sytuacja na rynku kredytów mieszkaniowych w listopadzie
W przypadku kredytów mieszkaniowych w listopadzie br. udzielono ich o 7,2 proc. więcej niż rok temu. Jest to po raz pierwszy dodatnia dynamika w czasie trwania pandemii. Również w ujęciu wartościowym zaobserwowano wzrost o 15,4 proc. W trakcie 11 miesięcy br. banki oraz SKOK-i udzieliły 199,3 tys. kredytów mieszkaniowych na łączną kwotę 57,92 mld złotych. Odpowiednio mniej o 9,5 proc. i 3,4 proc. niż w analogicznym okresie ub. r.
Warto wspomnieć, że kredyty hipoteczne są procesowane nawet 2 miesiące od złożenia wniosku. Dlatego też sprzedaż tego produktu w listopadzie jest efektem wniosków złożonych we wrześniu oraz październiku.
Od stycznia do listopada 2020 roku 48,1 proc. udzielonych kredytów dotyczyła kwot powyżej 350 tys. złotych. Porównując ich wartość do analogicznego okresu ub. r., odnotowano wzrost o 8,6 proc. Natomiast w ujęciu liczbowym – wzrost o 7,6 proc. Dodatnie dynamiki sprzedaży kredytów mieszkaniowych w obu ujęciach dotyczą wyłącznie kredytów powyżej kwoty 350 tys. złotych.
Na odbudowę popytu na kredyty mieszkaniowe wskazywał już wrześniowy (+5,4 proc.) oraz październikowy (+8,1 proc.) odczyt Indeksu Popytu na kredyty mieszkaniowe. Banki po wakacjach nieco poluzowały wymagania dotyczące udzielenia kredytu (m.in. wysokości wkładu własnego). Jeżeli ponownie zdecydują się na zaostrzenie polityki kredytowej, może to skutkować ograniczoną dostępnością kredytu.
W listopadzie miesięczny odczyt Indeksu Jakości portfela kredytów mieszkaniowych wyniósł 0,45 proc. W ostatnich 12 miesiącach jakość portfela uległa poprawie. Efektem tego są m.in. wprowadzone wakacje kredytowe. Pomimo obaw związanych z pandemią koronawirusa nie widać spadku jakości portfela tego produktu finansowego.
Z uwagi na 90-dniowe opóźnienia konieczne jest odczekanie, aby zobaczyć, jak na wartościach wskaźników odbiją się „powakacyjne” zachowania klientów. Istotne zatem będą odczyty grudniowe oraz z pierwszych miesięcy 2021 roku. Wówczas zauważalny będzie obraz sytuacji po powrocie kredytobiorców do regularnego spłacania zobowiązań.
Sytuacja na rynku kredytów gotówkowych i ratalnych w listopadzie
Biorąc pod uwagę ujęcie liczbowe, w listopadzie br. banki udzieliły o 32,1 proc. mniej kredytów gotówkowych, natomiast kredytów ratalnych – o 4,6 proc. więcej. Odnotowano spadek wartości udzielonych kredytów gotówkowych o 28,4 proc., przy wzroście wartości kredytów ratalnych – o 5 proc.
W ciągu 11 miesięcy br. banki i SKOK-i udzieliły łącznie 2,514 mln kredytów gotówkowych na kwotę 46,943 mld złotych. Tym samym odnotowano spadek odpowiednio o 30,7 proc. i 31,2 proc. względem analogicznego okresu ub. r. W przypadku kredytów ratalnych udzielono ich 3,236 mln na łączną kwotę 13,93 mld złotych. Zanotowano wzrost odpowiednio o 3,3 proc. i 3 proc.
W styczniu-listopadzie 2020 roku ujemne dynamiki w ujęciu liczbowym oraz wartościowym dotyczyły wszystkich przedziałów kredytów gotówkowych. Najwyższy spadek w ujęciu wartościowym zaobserwowano w przypadku kredytów o wartości powyżej 50 tys. złotych (o 35,4 proc.), natomiast liczbowym z przedziału 3-10 tys. złotych (o 33,7 proc.). Najniższą dynamikę zauważono w przypadku kredytów gotówkowych do 1 tys. złotych.
Inaczej sytuacja wyglądała w przypadku kredytów ratalnych. To jedyna grupa produktowa, w której odnotowano dodatnie dynamiki w ciągu 11 miesięcy 2020 roku. Ma to związek z większym bezpieczeństwem kredytów ratalnych dla banków oraz ich przeznaczeniem (głównie jest to zakup na raty dóbr konsumpcyjnych trwałego użytku).
W przypadku kredytów gotówkowych średnia wartość udzielanego zobowiązania to 18522 złote (wzrost o 5,4 proc. w porównaniu do listopada ub. r.). Średnia wysokość kredytu ratalnego to natomiast 4119 złotych (wzrost o 0,4 proc. w porównaniu do listopada ub. r.).
Listopadowy odczyt Indeksu jakości portfela kredytów ratalnych wyniósł 1,33 proc. Natomiast w przypadku kredytów gotówkowych wskaźnik ten w listopadzie ukształtował się na poziomie 3,65 proc. Zaobserwowano poprawę jakości wyrażoną spadkami odczytów indeksu w porównaniu do poprzednich odczytów. Może to być efektem m.in. odroczeń spłat niektórych rat w ramach wakacji kredytowych.
Sytuacja na rynku kart kredytowych w listopadzie
W listopadzie br. w porównaniu do analogicznego miesiąca roku ubiegłego banki przyznały o 45,2 proc. mniej kart kredytowych. Przełożyło się to o mniej limitów kartowych niż przed rokiem – o 41,5 proc. W listopadzie br. banki wydały 55,8 tys. kart na łączną kwotę przyznanych limitów 322 mln złotych. Miesiąc ten przyniósł kontynuację negatywnego trendu dynamiki rocznej. Po 11 miesiącach zaobserwowano spadek w ujęciu liczbowym o 39,6 proc., natomiast wartościowym – o 38,9 proc. Wartość Indeksu Jakości tego produktu w listopadzie wyniosła 2,74 proc.
W przypadku kredytów gotówkowych i ratalnych oraz kart kredytowych proces ich przyznawania jest szybszy – zazwyczaj zamyka się w jednym miesiącu. Listopadowa sprzedaż jest związana zatem w większości z wnioskami, które realnie zostały złożone i rozpatrzone w tym miesiącu.
