Jak dotąd wspólne przedsięwzięcia budowlane osób fizycznych działały na terenie naszego kraju, ale odbywało się to nieformalnie. Dopiero w 2021 r. powstał projekt ustawy o kooperatywach mieszkaniowych, który następnie został zatwierdzony i podpisany przez rząd we wrześniu ubiegłego roku. Z początkiem 2023 roku prezydent oficjalnie zaakceptował postanowienia ustawy o kooperatywach mieszkaniowych, której celem jest usystematyzowanie i spopularyzowanie tejże formy budownictwa.
Czym są kooperatywy mieszkaniowe?
Zgodnie z definicją kooperatywy mieszkaniowe tworzone są przez grupy osób, które wspólnie podejmują się budowy nieruchomości mieszkalnej. Do takiej sytuacji może dojść, kiedy przykładowo trzy osoby fizyczne podpiszą umowę kooperatywy mieszkaniowej w formie aktu notarialnego lub zdecydują się założyć spółkę cywilną.
Przepisy obligują wszystkie strony umowy do solidarnej odpowiedzialności za zobowiązania, które wynikają z planowanej inwestycji. Oprócz tego jednym z podstawowych założeń kooperatywy mieszkaniowej jest to, że nie może być ona tworzona w celach komercyjnych. Oznacza to, iż tylko członkowie mają prawo zamieszkać w takiej nieruchomości. Nie mogą więc budować jej z zamiarem późniejszej odsprzedaży lub wynajmu.
Jakie korzyści zapewnia nowa ustawa o kooperatywach?
Istnieje co najmniej kilka zalet budowania w ramach kooperatywy mieszkaniowej, a dzięki nowej ustawa łatwiej będzie nabyć grunty od gmin na zasadzie ogłoszonych przetargów. Co więcej, członkowie kooperatywy będą mogli spłacać należności za nieruchomość w ratach lub otrzymać bonifikatę od ceny całkowitej, którą następnie sfinansuje państwo. Na takim przedsięwzięciu skorzystają także gminy, zyskując możliwość ubiegania się o grant na infrastrukturę, jeśli uda się sprzedać grunt kooperatywie. Rozwiązanie to pozwala zatem znacznie taniej wybudować mieszkania, zaoszczędzając m.in. na kosztach zarządzania procesem budowy.
Szacuje się, że koszty będzie można obniżyć nawet o 30 proc. w porównaniu z inwestycjami budowanymi przez deweloperów. W przypadku kooperatyw mieszkaniowych część prac da się po prostu wykonać samodzielnie, a tym samym wydawać mniej na zatrudnionych podwykonawcach.
Kolejnym plusem kooperatyw jest to, że mogą one liczyć na preferencyjne warunki kredytowania w banku. Wynika to z faktu, że do kredytu przystępuje więcej wnioskodawców, dzięki czemu zwiększa się też łączna zdolność kredytowa, niż gdyby o finansowanie starała się wyłącznie jedna osoba. Trzeba także przyznać, że nowa ustawa pozwoli zwiększyć dostępność mieszkań i nieco uniezależnić się od deweloperów i inwestorów indywidualnych.
Jakie przedsięwzięcia można zrealizować w ramach kooperatywy mieszkaniowej?
W świetle nowych przepisów w ramach kooperatywy mieszkaniowej możliwe będzie nabycie nieruchomości gruntowej, czyli działki, na której następnie powstanie przynajmniej jeden budynek wielorodzinny, ewentualnie zespół budynków mieszkalnych o charakterze wielorodzinnym. Istnieje również możliwość zakupu gruntu już zabudowanego, na którym stoi, chociażby jedna nieruchomość. Wówczas konieczne staje się przeprowadzenie remontu w celu dopasowania jej do oczekiwań przyszłych mieszkańców.
